Vosberg & de gemeente - update 25/02/2022 -

Om de achtergrond van de situatie beter te begrijpen, kunt u het vorige artikel over dit onderwerp lezen: “Vosberg en de gemeente, stand van zaken 05/02/22“.

Midden-februari werd ons project voor de tweede keer besproken tijdens een Commissie Stedenbouw van de gemeenteraad van Wezembeek-Oppem. Deze keer lichtte de administratie van de gemeente haar standpunt toe, waarna wij nogmaals onze voorstellen voor het invullen van een PPS deelden met de gemeenteraadsleden. Daarna presenteerde Samenhuizen vzw, hoe zij op basis van jarenlange ervaring het project inschatten. Vervolgens vond er een discussie met de gemeenteraadsleden plaats.

Deze ontmoeting was opnieuw teleurstellend voor onze groep. Hier is het verslag van de vergadering:

Administratie

In haar advies is de gemeente van oordeel dat de inhoud van ons PPS-voorstel te vrijblijvend is, zonder publieke inspraak of actieve rol voor de publieke actor. Er zou geen evenwicht zijn tussen de publieke en de private meerwaarde, waardoor “de lat te laag wordt gelegd”. Hoewel het college samen met ons voor een PPS koos, benadrukte de administratie dat een RUP nog steeds de beste aanpak zou zijn geweest.
Daarnaast stelt de gemeente dat het behoud van onze tuin als privatief en afgesloten domein in strijd zijn met beslist beleid en “wordt een unieke kans om een waardevolle site, gelegen in parkgebied, gedeeltelijk in te richten als publiek park, opgegeven”. Onderstaande afbeelding werd getoond en geeft aan wat de gemeente in gedachten heeft: het gemarkeerde deel zou publiek worden (zowat 2/3 van onze tuin), met de inkom via ons ‘dorpsplein’. De zone met de gele pijlen is eigendom van Vlabinvest (en dus niet van de gemeente).

Vosberg cohousing:

Na de presentatie van de administratie waren wij verbaasd en verontrust. Terwijl we net een constructieve dialoog willen starten, gaf de administratie enkel argumenten waarom de aanpak en samenwerkingsverbanden die we voorstellen onvoldoende zijn en wilt ze via een RUP zelfs nog planlasten opleggen om het klooster een nieuwe invulling te geven.
Tijdens de presentatie benadrukten we dat, nu de juridische toets heeft plaatsgevonden en er geen legale bezwaren zijn, enkel de politieke toets overblijft. We herhaalden daarom ons voorstel voor de pragmatische uitwerking van een PPS, die aansluit op tal van beleidsdoelstellingen van de gemeente:
- sociale insteek: kinderopvang, solidaire woningen, buurt- en initiatiefruimte
- ruimtelijke insteek: op afgesproken momenten de tuin openstellen voor het publiek, trage weg die de Mechelsesteenweg met het terrein achter de kloostertuin verbindt, semi-publieke binnenplaats, behoud van een kenmerkend gebouw
- ecologische insteek: duurzame herwaardering van een bestaand gebouw en domein
- meerwaarde woonbeleid: bijdragen aan de maatschappelijke evolutie op vlak van samenlevingsvormen en deze ervaring delen met publieke en private geïnteresseerden
Tenslotte nodigden we de gemeente nogmaals uit om tot een werkkader te komen waarin op korte termijn een overeenkomst kan worden gevonden. Hiervoor is nood is aan duidelijkheid over het proces en de timing van de onderhandelingen en hoeveel meerwaarde we als burgerproject op privaat domein dienen te realiseren om met de gemeente een overeenkomst te kunnen sluiten. Iedereen betrokken in dit project (27 gezinnen, architecten, geïnteresseerden in de initiatiefruimtes) staan on hold, en ondertussen tikt de tijd verder, swingen materiaalprijzen de pan uit, en kunnen kinderen niet in hun toekomstige school ingeschreven worden.

Samenhuizen vzw

Deze organisatie ondersteunt alle vormen van gemeenschappelijk wonen en werd door de provincie Vlaams-Brabant voorgesteld om verder in het proces op te treden als begeleider tussen Vosberg cohousing en de gemeente. Samenhuizen werd tijdens de vergadering vertegenwoordigd door twee bestuursleden die elk veel expertise en ervaring hebben rond ruimtelijke ordening, gemeenschappelijk wonen, en projecten zoals het onze.
In hun presentatie gingen ze in op de sociale en ecologische meerwaarde van cohousing in het algemeen (hechte sociale relaties bevorderen zelfs de gezondheid!) en de bredere positieve impact die zo’n project kan hebben op een gemeente. Ze herinnerden de gemeenteraadsleden er ook aan dat Wezembeek-Oppem op dit vlak een voorloper is geweest, met ‘het Pleintje’, dat in 1986 een van de eerste cohousing projecten in het land was.
Daarnaast werden verschillende voorbeelden gegeven van Vlaamse cohousingprojecten die in een parkgebied gelegen zijn, die binnen bestaande gebouwen een vergunning kregen zonder RUP of PPS op basis van een constructieve dialoog met de gemeente, en door bijvoorbeeld enkele keren per jaar hun terrein toegankelijk te maken (zoals wij dit ook voorstellen als slechts één van de returns). Wij blijven investeren in het overleg met de gemeente en hopen alsnog de komende weken tot een akkoord te komen, gezien we nagenoeg aan alle beleidsdoelstellingen van de gemeente helpen bijdragen.
Volgens Samenhuizen is de huidige eis van de gemeente buiten proportie en zou een project zoals het onze eigenlijk met open armen ontvangen moeten worden.

Belangrijkste punten discussie

Tijdens de Q&A bevestigde de advocaat van de gemeente dat deze kwestie een politieke beslissing is, en er eigenlijk geen juridisch bezwaar is. Beide partijen moeten wel tot een akkoord kunnen komen.
Gemeenteraadsleden betreurden dat er sinds december opnieuw geen concrete vooruitgang werd geboekt.
Op de vraag van gemeenteraadsleden of de partijen bereid waren te onderhandelen, reageerde Vosberg cohousing positief (ook wat de tuin betreft), de administratie antwoordde eerst dat voor hen enkel de mate van het publiek maken van bepaalde delen van het gebouw onderhandelbaar was, nadien verklaarde men dat er zowel over het park en publieke invulling van de gebouwen kan onderhandeld worden.
Het college verbond zich ertoe spoedig een datum voor te stellen voor een werkvergadering om de onderhandelingen te starten (deze werd ondertussen vastgelegd op 10 maart – opnieuw een maand later).

Besluit

Uit deze vergadering blijkt dat de belangrijkste wens van de gemeente blijft dat we het grootste deel van onze tuin openbaar maken. Hoewel de administratie en het college herhalen dat zij het project steunen, worden onze voorstellen niet gewaardeerd ondanks de meerwaarde ervan voor de hele gemeente, met tal van mogelijkheden voor openbare en actieve deelname van de omliggende wijk en gemeente. Wij zijn blij dat Samenhuizen heeft aangetoond dat onze aanpak niet alleen juridisch kan, maar ook een uitstekend voorbeeld is dat andere gemeenten met open armen zouden ontvangen.

De vraag blijft: “Waarom blijft men een open en participatief project als het onze tegenhouden?” Als iemand een idee heeft, zouden we het graag horen, en snel. Wij hopen -opnieuw – echt vooruitgang te boeken tijdens de werkvergadering met de gemeente op 10 maart.